Chế độ dinh dưỡng đặc biệt cho người cao tuổi

5 phút, 4 giây để đọc.

Khi ở giai đoạn tuổi từ 50 trở lên, mọi hoạt động sinh lý trong cơ thể bắt đầu có sự thay đổi rõ rệt. Việc biểu hiện đơn giản nhìn thấy bằng mắt đó là lão hóa da, móng, tóc…Và sau đó là hoạt đông của các cơ quan chức năng hệ tiêu hóa; tim mạch; bộ máy hô hấp,… bị giảm dần. Đó chính là lý do vì sao, người cao tuổi cần có chế độ dinh dưỡng đặc biệt để đảm bảo và nâng cao sức khỏe của họ.

Người cao tuổi cần một chế độ dinh dưỡng đặc biệt

Do mọi cơ quan chức năng trong cơ thể của người cao tuổi đều thay đổi. Sự thay đổi rõ ràng và đầu tiên là ở chức năng hệ tiêu hóa và theo đó sự hấp thụ các chất dinh dưỡng của người cao tuổi cũng giảm dần. Bên cạnh đó, do có hiện tượng teo nhu mô làm giảm các chức năng tiêu hóa; thoái hóa mỡ gan; đặc biệt, khả năng giải độc; chuyển đổi protein; tái tạo tế bào gan bị giảm. Cùng với đó là sự giam đàn hồi của cơ túi mật; thành túi mật; ống dẫn mật và thể tích túi mật bị giảm.

Dịch vị do niêm mạc dạ dày bài tiết, ở giai đoạn lão hóa; lượng dịch vị giảm do sự teo đét của niêm mạc dạ dày. Bên cạnh đó, do sự suy giảm chức năng của tuyến tụy ngoại tiết làm giảm lượng dịch tụy bài tiết vào ruột non.

Bên cạnh những thay đổi sinh lý trong chức năng hoạt động của bộ máy tiêu hóa; NCT thường có lối sống tĩnh tại; ít hoạt động thể chất cần thiết để tiêu hao nhiều năng lượn; nên cảm giác đói hay thèm ăn thường ít xuất hiện. Các yếu tố khác như hàm răng yếu; nhai cắn thức ăn khó khăn; vị giác suy giảm… cũng là những yếu tố khách quan ảnh hưởng đến nhu cầu ăn uống của NCT.

Chế độ dinh dưỡng như thế nào là hợp lý?

Việc đầu tiên cần làm đó là thay đổi khẩu phần ăn; lượng chất dinh dưỡng đưa vào sao cho đảm bảo phù hợp với hệ tiêu hóa NCT cũng như mức tiêu hao năng lượng hàng ngày của NCT. Nguồn năng lượng đầu tiên cần được thay đổi đó là cơm. Khi còn trẻ, một bữa có thể ăn tới 3-4 bát cơm, nhưng NCT chỉ cần 1 đến 2 bát là cùng trong 1 bữa ăn. Tương tự như vậy đối với các loại thực phẩm khác. Nhu cầu về calo, protein, mỡ và chất xơ ở người 70 tuổi không khác nhiều so với nhóm người trẻ tuổi. Nhưng ở những NCT dư thừa trọng lượng cần giảm lượng calo đầu vào; đa dạng hóa nguồn thức ăn để đảm bảo đủ protein; chất xơ, vitamin và khoáng chất các loại.

Các chất dinh dưỡng cần được bổ sung

Chất đạm: cần đảm bảo tốt về chất đạm; chủ yếu chất đạm từ các loại thực phẩm như: đậu, lạc, vừng… Các thức ăn từ thực vật này vừa có nhiều chất đạm; lại vừa có nhiều chất dầu; trong đó có các loại acid béo không no có tác dụng phòng chống tăng cholesteron máu. Đặc biệt là các món ăn có nguồn gốc từ đậu tương như đậu phụ; sữa đậu nành… có tác dụng phòng chống bệnh ung thư và bệnh tim mạch là 2 căn bệnh có tỷ lệ mắc rất cao và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở NCT.

Giảm ăn thịt vì thịt trong quá trình tiêu hóa dễ sinh các độc chất; nếu táo bón; các độc chất này không được thoát ra ngoài mà hấp thu ngược vào cơ thể gây có hại cho sức khỏe. Chỉ nên ăn ít thịt nạc; hạn chế hoặc bỏ hẳn thịt mỡ. Cá cũng là một loại thực phẩm rất tốt; phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của NCT vì vừa dễ tiêu và lại nhiều acid béo; tốt trong việc giảm thiểu các nguy cơ về tim mạch.

Chất xơ và vitamin: nhóm chất này có trong các loại rau củ xanh và hoa quả tươi, đặc biệt cần thiết đối với cơ thể NCT, vì vậy trong bữa ăn hàng ngày cần phải chú ý đến khẩu phần ăn giàu chất xơ và chứa nhiều vitamin. Ngoài tác dụng giúp phòng chống táo bón rất tốt; chất xơ còn có tác dụng như một chiếc chổi giúp quét các chất bổ béo bị dư thừa trong cơ thể ra ngoài; làm giảm lượng cholesteron trong máu; giảm tỷ lệ mắc bệnh xơ vữa thành mạch.

Sữa là loại thực phẩm tốt với người cao tuổi .

Sữa: cũng là một loại thực phẩm tốt nên được sử dụng cho NCT. Ngoài việc giúp đề phòng và giảm tỷ lệ mắc bệnh loãng xương, việc uống sữa hàng ngày cũng giúp cung cấp một số lượng các vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Tuy nhiên, do đặc thù của bộ máy tiêu hóa, những NCT cũng không nên uống quá nhiều sữa để tránh những trường hợp rối loạn tiêu hóa có thể xảy ra. Tốt nhất là nên uống ngày 1 -2 cốc và chia thành nhiều lần trong ngày, mỗi lần 100 -200ml.

Nước: đối với NCT cần thường xuyên bổ sung nước hàng ngày một cách đầy đủ; trung bình từ 1,5- 2,5 lít/ ngày. Lý do về việc nhắc nhở điều này vì ở người cao tuổi; cảm giác khát nước ở họ thường giảm đi nên họ thường uống ít nước hơn so nhu cầu cần thực sự của cơ thể; điều này có ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe.